Kunsttentoonstelling "Will it bloom this year?"
Twee kerken in de Ieperse binnenstad organiseren in 2022 een kunsttentoonstelling, een initiatief van de vzw Vrienden van de Sint-Maartenskathedraal Ieper. Na eerdere projecten in 2014 (Tempus Horribilis) en 2018 (Momentum18) is dit de derde editie van deze quadriënnale.
Gestart als een samenwerking met het Museum voor Moderne Religieuze Kunst, gevestigd in de Nationale Basiliek van het Heilig Hart in Koekelberg, kreeg het project een zeer hedendaagse invulling door het persoonlijk en artistiek onderzoek van kunstenaar en curator Denys Shantar (°1997 in Cherson, Oekraïne) naar de actualiteit in zijn geboorteland, werken uit de collectie van het Museum voor Moderne Religieuze Kunst én de missie van Ieper als Vredesstad. Het resultaat: de werkelijkheid is momenteel wat ze is, maar de gestelde vraag is verwachtingsvol en bevat een boodschap van hommage, van herstel, van gastvrijheid en openheid, van hoop en licht. De oorlog in Oekraïne en bij uitbreiding andere conflicten in de wereld, maken dat we de ogen hiervan niet kunnen, niet mogen afwenden.
Uit de rijke collectie van het Museum voor Moderne Religieuze Kunst selecteerde Denys Shantar werken die ons hierover rechtstreeks aanspreken. Op beide tentoonstellingslocaties leggen de nieuwe in situ werken van Denys Shantar een heel directe verbinding tussen Oekraïense steden als Cherson, Irpin en Ieper. De kunstenaar gebruikt oude religieuze thema’s en elementen van de klassieke beeldvorming om uitdrukking te geven aan zijn persoonlijke visie op de gebeurtenissen.
De tentoonstelling is te bezoeken in de Sint-Maartenskathedraal (Vandenpeereboomplein) en Sint-Pieterskerk (Rijselstraat) in Ieper van 5 september tot en met 6 november 2022, elke dag van 9 uur tot 17 uur (behalve tijdens erediensten). Gratis toegang, vrije bijdrage voor de catalogus.
Met werk van: Michel Ciry, Victor Delhez, Alain Delsalle, Peter W. Koenig, Thomas Lange, Louis-Marie Londot, Omelian Mazuryk, Marcel Notebaert, Constant Permeke, Anna Potsiluyko, Beate Prantner, Walter Seys, Denys Shantar, Anastasiia Stefaniuk, William Sweetlove, R. Ursúa, Jan Van Saene.
Will it bloom this year? is een organisatie van de vzw Vrienden van de Sint-Maartenskathedraal Ieper en vzw Museum voor Moderne Religieuze Kunst i.s.m. Cultuurcentrum Het Perron Ieper en met de steun van Kerkfabriek Sint-Maarten Sint-Niklaas, Kerkfabriek Sint-Pieter, de stad Ieper & de Stedelijke Cultuurraad Ieper.
That corpse you planted last year in your garden,
Has it begun to sprout? Will it bloom this year?
Or has the sudden frost disturbed its bed?
(The Waste Land, T.S. Eliot)
Meer info over het Museum voor Moderne Religieuze Kunst:
De collectie van het Museum voor Moderne Religieuze Kunst is gestart met de figuur van de West-Vlaamse priester Jan Ghekiere (1914-1992) die in het museum, dat zich oorspronkelijk in Oostende bevond, de kern van een toonaangevende en internationale verzameling heeft opgebouwd met kunstwerken van voor en na de Tweede Wereldoorlog. Nadien werd de collectie verder uitgebreid onder impuls van priester Mark Delrue en pater Fernand Van Heuverswijn (OSB, Sint-Andries). In 2007 vond de collectie onderdak in de koepel van de basiliek van Koekelberg. Een nieuwe scenografie was er de eerste uitdaging voor het bestuur en deze scenografie bood in 2015 een vernieuwde kijk op de collectie.
De museumpresentatie ontsluit een aantal stellingnames, verdeeld over vier centrale thema’s. Het bezoek wordt ingeleid met een toelichting van het opzet van de scenografie, de ontstaansgeschiedenis van de collectie en de bezieling van zijn stichter. Maar tevens wordt dieper ingegaan op de rol en de plaats van moderne en actuele religieuze kunst in de brede context van de eigentijdse kunstevolutie en wordt de vraag gesteld of kunst louter een esthetische kwestie is of gelijktijdig een al dan niet verhullende drager van religiositeit en/of van spiritualiteit kan zijn? Een kunstenaar beschouwt kunst per definitie als spiritueel. Kunst gaat altijd over de nood van de mens aan liefde, niet aan leed en haat. Kunst is wat zich tegen oorlog verzet. Authentieke kunst articuleert het leven correct, werkt als een “shibboleth”. Dit Oekraïens taalkundig begrip betekent dat enkel geboren Oekraïners bepaalde woorden - “shibboleth” genoemd - in hun taal correct kunnen uitspreken.
Deze tentoonstelling kadert binnen de bredere onderzoeksopdracht van het museum en werd opgebouwd door Denys Shantar, een jonge kunstenaar-curator wiens eigen onderzoek o.m. kerk, religie en haar iconografie betreft. De uitwerking gebeurde in nauwe samenwerking met de vzw Vrienden van de Sint-Maartenskathedraal Ieper.
Meer info over de kunstenaar-curator:
Denys Shantar is geboren in 1997 in Cherson, Oekraïne en opgegroeid in Zwitserland, waar zijn moeder actief is als beeldend kunstenares. Hij heeft een achtergrond in drama en studeerde in de zomer van 2019 af met een bachelor in Fine Arts aan de Zürich University of the Arts (ZHdK). In 2021 behaalde hij een master in de kunsten, kostuumontwerp aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten Antwerpen (KASK).
Hij stelde tentoon in verschillende Belgische en internationale kunsteninstellingen, waaronder Z33 Huis voor Hedendaagse Kunst, Design en Architectuur in Hasselt (BE), Morpho Antwerpen (BE), NPAK Yerevan (Armenië), en NOASS Riga (Letland). Dit jaar ontving hij de Prijs voor de Opkomende Kunstenaar (Emerging Artist Award) tijdens de vijfentwintigste Biënnale van Gabrovo in het Museum van de Humor en Satire in Gabrovo (Bulgarije). Op 4 september 2022 opent hij zijn eerste solotentoonstelling in Ieper (BE) in de Sint-Maartenskathedraal en in de Sint-Pieterskerk, waarvoor hij nieuw werk creëert en cureert in een dialoog met door hemzelf geselecteerde werken uit de verzameling van het Museum voor Moderne Religieuze Kunst in Brussel.
Voor zijn artistiek werk vertrekt Denys Shantar vaak vanuit de eigen herinneringen en uit de herinneringen van andere mensen. Hij verwerkt verschillende materialen en technieken om verhaallijnen te creëren die tussen werkelijkheid en fictie in liggen. Bij het verkennen van zijn jeugd, religie, emigratie en anders geaardheid, verbindt hij het persoonlijke met globale gebeurtenissen. Op zoek naar de eigen identiteit, stelt hij zichzelf twee eenvoudige vragen: “Wie ben ik?” en “Waar kom ik vandaan?” waarbij hij zijn onderzoek en werk aanpast aan de steeds veranderende wereld om zich heen.
Denys Shantar is medeoprichter van de Motherland Movement die humanitaire organisaties in Oekraïne steunt.